چگونه کودک را تشویق به حرف زدن کنیم ( ۵ روش کاربردی )
در این نوشته به زبان ساده یه این سوال پاسخ می دهیم که چگونه کودک را تشویق به حرف زدن کنیم ؟. والدین امروزی برنامه روزانه شلوغی دارند. کارهای زیادی برای انجام دادن، برنامهریزی و به خاطر سپردن وجود دارد. اما برای کمک به رشد زبانی کودکتان، نیازی به یادگیری مهارتهای جدید یا اختصاص زمان خاص برای تمرین نیست.
شما میتوانید با تغییرات کوچک و ساده در نحوه تعامل روزانهتان با کودک، به رشد گفتار او کمک کنید. برای مثال، هنگام غذا خوردن میتوانید با پرسیدن سوالهای ساده مثل “غذا خوشمزه است؟” یا “بیشتر میخواهی؟” فرصت تمرین گفتار را برای کودک فراهم کنید.
در ادامه، ۵ راهکار ساده را معرفی میکنیم که میتواند به رشد مهارتهای گفتاری و زبانی کودک شما کمک کند. این راهکارها به راحتی در فعالیتهای روزمره قابل اجرا هستند و نیاز به زمان اضافی ندارند.
نکته مهم: به یاد داشته باشید که هر کودکی سرعت رشد متفاوتی دارد و نباید عجله کنید. اگر می خواهید بدانید که چگونه کودک را تشویق به حرف زدن کنیم تا انتها با ما همراه باشید.
چگونه کودک را تشویق به حرف زدن کنیم؟
عزیزان، قبل از اینکه به کودکتان کلمات جدید یاد بدهید، باید کاری کنید که او خودش بخواهد با شما حرف بزند. مثل این میمونه که شما میخواهید به کسی غذا بدید که اصلاً گرسنه نیست! اول باید کاری کنید که گرسنهاش بشه، بعد غذا رو بهش پیشنهاد بدید.
بیایید با یک مثال سادهتر توضیح بدم:
- تصور کنید کودک شما تشنه است
- به جای اینکه فوراً بهش آب بدید
- صبر کنید تا خودش با اشاره یا صدا از شما آب بخواد
- وقتی اشاره کرد، بگید “آب میخوای؟”
- منتظر واکنشش بمونید
- این یعنی دارید انگیزه ارتباطی رو در او تقویت میکنید
یک مثال دیگه:
- وقتی اسباببازی مورد علاقهاش رو میخواد
- اون رو جایی بذارید که نتونه بهش برسه
- صبر کنید تا به نوعی از شما کمک بخواد
- این باعث میشه مجبور بشه باهاتون ارتباط برقرار کنه
پس به جای اینکه: ❌ مدام بگید “بگو بابا”، “بگو مامان” ✅ موقعیتهایی ایجاد کنید که کودک نیاز به برقراری ارتباط داشته باشه
یادتون باشه: اول باید در کودک “نیاز به ارتباط” ایجاد کنید، بعد کمکم کلمات رو یاد بدید.
در ادامه ۵ راهکار مهم در این خصوص را به شما معرفی می کنیم. راهکارهایی در پاسخ به این سوال که چگونه کودک را تشویق به حرف زدن کنیم.
در این نوشته ۵ راهکار ساده گفته ایم. این راهکارها به کودک انگیزه لازم برای حرف زدن را می دهند. این مهم است که بدانیم
راهکار اول: قرار دادن هوشمندانه اسباببازیها
برای اینکه کودک را تشویق به حرف زدن کنید ، اسباببازیها یا وسایل مورد علاقه کودک را کمی دور از دسترس او قرار دهید، یا آنها را در ظرفهایی بگذارید که به تنهایی نتواند باز کند. این کار موقعیتی انگیزشی ایجاد میکند که کودک را تشویق به درخواست کمک میکند.
چند مثال ساده:
- اسباببازی محبوب را روی میز بگذارید، جایی که کودک بتواند ببیند اما نتواند به آن برسد
- حبابساز را در قوطیای قرار دهید که باز کردن آن برای کودک دشوار باشد
- خوراکی مورد علاقه را در ظرفی با در پیچی بگذارید
نتیجه این کار: کودک ممکن است به یکی از این روشها واکنش نشان دهد:
- با اشاره دست یا انگشت
- با گفتن کلماتی مثل “کمک” یا “باز کن”
- با نشان دادن ظرف به شما
نکته مهم: هدف ایجاد ناامیدی نیست، بلکه ایجاد فرصتی برای برقراری ارتباط است. به محض تلاش کودک برای ارتباط، سریعاً پاسخ دهید.
راهکار دوم: انجام کارهای غیرمنتظره و خندهدار
گاهی با انجام کارهای عجیب و خندهدار میتوانید واکنش کودک را برانگیزید. این کار محیطی شاد و راحت برای ارتباط بیشتر ایجاد میکند.
چند پیشنهاد ساده:
- موز یا عروسک را روی سرتان بگذارید
- کفش را به جای دستهایتان بپوشید
- لباس را برعکس بپوشید
- با صدای خندهدار صحبت کنید
چرا این روش موثر است؟
- خنده و شوخی نوعی ارتباط است
- کودک را تشویق به واکنش میکند
- توجه مشترک را تقویت میکند
- استرس ارتباط را کاهش میدهد
نکته مهم: این فعالیتها را میتوانید در هر زمانی انجام دهید:
- هنگام صبحانه
- موقع لباس پوشیدن
- زمان بازی
- حتی موقع حمام کردن
به یاد داشته باشید که همین خندیدنهای ساده با هم، یک نوع ارتباط ارزشمند است و به رشد مهارتهای اجتماعی کودک کمک میکند.
راهکار سوم: دادن اشیاء اشتباه به کودک
چگونه کودک را تشویق به حرف زدن کنیم؟ یکی از روشهای موثر برای تقویت مهارتهای ارتباطی کودک، دادن اشیاء اشتباه به او است. این تکنیک ساده اما کارآمد، زمانی اجرا میشود که کودک چیزی از شما درخواست میکند. به عنوان مثال، وقتی کت میخواهد، به او کلاه بدهید یا زمانی که توپش را میخواهد.
نمونه موقعیتها:
- وقتی کت میخواهد، کلاه بدهید
- وقتی توپ میخواهد، عروسک بدهید
- وقتی شیر میخواهد، آب بدهید
- وقتی مداد میخواهد، قاشق بدهید
فواید این روش:
- تقویت مهارتهای کلامی
- افزایش اعتماد به نفس در بیان خواستهها
- تمرین واژگان جدید
- تقویت حل مسئله
نکات مهم:
- حالت چهره متعجب و سوالی داشته باشید
- صبور باشید و منتظر واکنش کودک بمانید
- وقتی تلاش میکند منظورش را برساند، تشویقش کنید
- این بازی را به یک فعالیت سرگرمکننده تبدیل کنید
به یاد داشته باشید هدف ناامید کردن کودک نیست، بلکه ایجاد موقعیتی برای تمرین ارتباط است.
راهکار چهارم: دادن وسایلی که نیاز به کمک دارند
راهکار چهارم در پاسخ به این سوال که چگونه کودک را تشویق به حرف زدن کنیم؟ دادن وسایلی است که فرزندتان برای استفاده از آنها نیاز به کمک دارد. یکی از روشهای موثر برای تقویت مهارتهای ارتباطی کودک، دادن اشیاء اشتباه به او است وقتی به کودک وسیلهای میدهید که برای استفاده از آن به کمک نیاز دارد، موقعیتی طبیعی برای برقراری ارتباط ایجاد میکنید. این روش ساده و موثر، کودک را تشویق میکند تا برای رفع نیازش با شما ارتباط برقرار کند.
نمونه موقعیتها:
- دادن کفش با بند که نیاز به گره زدن دارد
- دادن بسته خوراکی که باز کردنش سخت است
- دادن اسباببازی که نیاز به باتری یا سرهم کردن دارد
- دادن لباسهایی که دکمه یا زیپ دارند
نکات کلیدی:
- پس از دادن وسیله، در نزدیکی کودک بمانید
- صبورانه منتظر درخواست کمک باشید
- به هر نوع تلاش برای ارتباط (اشاره، صدا، کلمه) پاسخ دهید
- از این موقعیت برای آموزش کلمات جدید استفاده کنید
این روش به کودک میآموزد که درخواست کمک کردن طبیعی و پذیرفته شده است، و همچنین فرصتی برای تمرین مهارتهای ارتباطی فراهم میکند.
راهکار چهارم: دادن وسایلی که کودک به تنهایی نمی تواند انجام دهد.
وقتی به کودک وسیلهای میدهید که برای استفاده از آن به کمک نیاز دارد، موقعیتی طبیعی برای برقراری ارتباط ایجاد میکنید. این روش ساده و موثر، کودک را تشویق میکند تا برای رفع نیازش با شما ارتباط برقرار کند.
نمونه موقعیتها:
- دادن کفش با بند که نیاز به گره زدن دارد
- دادن بسته خوراکی که باز کردنش سخت است
- دادن اسباببازی که نیاز به باتری یا سرهم کردن دارد
- دادن لباسهایی که دکمه یا زیپ دارند
نکات کلیدی:
- پس از دادن وسیله، در نزدیکی کودک بمانید
- صبورانه منتظر درخواست کمک باشید
- به هر نوع تلاش برای ارتباط (اشاره، صدا، کلمه) پاسخ دهید
- از این موقعیت برای آموزش کلمات جدید استفاده کنید
این روش به کودک میآموزد که درخواست کمک کردن طبیعی و پذیرفته شده است، و همچنین فرصتی برای تمرین مهارتهای ارتباطی فراهم میکند.
راهکار پنجم: ایجاد موقعیت برای درخواست “بیشتر”
برای اینکه بدانیم چگونه کودک را تشویق به حرف زدن کنیم، میتوانیم از این تکنیک استفاده کنیم که به او کمک میکند مفهوم درخواست کردن را در قالب بازی و فعالیتهای روزانه یاد بگیرد.
روشهای اجرا:
- با اسباببازی:
- قطعات پازل را یکی یکی به کودک بدهید
- منتظر درخواست قطعه بعدی بمانید
- هر نوع ارتباط (اشاره، صدا، کلمه) را تشویق کنید
- با خوراکیها:
- تکههای کوچک خوراکی را یکی یکی ارائه دهید
- برای هر تکه منتظر واکنش کودک باشید
- کلمه “بیشتر” را همراه با اشاره نشان دهید
نکات مهم:
- هرگز برای مدت طولانی چیزی را از کودک دریغ نکنید
- اگر کودک ارتباط برقرار نکرد، پس از مدت کوتاهی خواستهاش را برآورده کنید
- خودتان کلمه و اشاره “بیشتر” را نمایش دهید
- فضای بازی را مثبت و لذتبخش نگه دارید
- صبور باشید و هر تلاشی برای ارتباط را تحسین کنید
این تمرین به تدریج به کودک میآموزد که چگونه خواستههایش را بیان کند و اعتماد به نفس او را در برقراری ارتباط افزایش میدهد.
چرا این تکنیکها باعث تشویق حرف زدن کودک می شود؟
این تکنیک ها یکی از بهترین روشهایی است که نشان میدهد چگونه کودک را تشویق به حرف زدن کنیم چرا ؟ چون:
۱. ایجاد فرصتهای طبیعی:
- موقعیتهای روزمره را به فرصتهای یادگیری تبدیل میکنند
- کودک در شرایط واقعی و بدون فشار تمرین میکند
- یادگیری در بستر تعاملات معمول روزانه اتفاق میافتد
۲. اهمیت مکث و صبر:
- کمی درنگ قبل از برآورده کردن نیازها
- دادن فرصت به کودک برای واکنش نشان دادن
- ایجاد فضای امن برای تلاش و خطا
۳. تکرار و تداوم:
- با تکرار این روشها، آنها به بخشی از روتین روزانه تبدیل میشوند
- کودک به تدریج قدرت ارتباط را درک میکند
- والدین نیز در این فرآیند مهارت بیشتری پیدا میکنند
نکته مهم: با وجود مشغلههای روزانه مانند آماده کردن ناهار یا رساندن بچهها به مدرسه، گاهی فقط چند ثانیه مکث قبل از دادن خوراکی یا وسایل به کودک، میتواند فرصتی ارزشمند برای تمرین ارتباط ایجاد کند. این لحظات کوتاه در درازمدت تأثیر بزرگی خواهند داشت.
جمع بندی
در این نوشته به زبان ساده در این باره صحبت کردیم که چگونه کودک را به حرف زدن تشویق کنیم. ۵ راهکار ساده اما بسیار موثر به شما معرفی کردیم. این مهم است که ساده از کنار این راهکارها نگذیرید و آنها را جزوی از روتین خود قرار بدهید. در ادامه اگر سوالی در این خصوص دارید می توانید در بخش نظرات بنویسید تا به آنها پاسخ بدهیم.
منابع :
س
ب
گفتاردرمانی کودکان در وب سایت سلام درمانگر
آسیب شناس گفتار و زبان ( گفتار درمانگر ) و روانشناس با بیش از ۱۵ سال کار بالینی
کوچ گفتاردرمانگر
مدیر کلینیک های گفتار درمانی باران، بیان و یلدا
مدیر وب سایت توانبخشی و روانشناسی سلام درمانگر
مدرس دوره های آموزش خانواده محور (بشنو و صحبت کن)
مخترع مجموعه نرم افزارهای گفتار درمانی بیان
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.